BookStation

 "...Το διήγημα, ένα από τα βασικά είδη της αφηγηματικής πεζογραφίας, χαρακτηρίζεται από έναν ιδιόμορφο συνδυασμό, αυτό της λιτότητας ως προς την έκταση και της πυκνότητας, τόσο ως προς το γλωσσικό, όσο και ως προς το αφηγηματικό περιεχόμενο. Ο βαθμός δυσκολίας έγκειται, στο να κατορθώσει ο διηγηματογράφος να περάσει από το ειδικό, δηλαδή από την εξιστόρηση κάποιου συγκεκριμένου γεγονότος, στο γενικό, που είναι η ψυχογράφηση του πρωταγωνιστή και των ηθικών ή κοινωνικών παραμέτρων που τον επηρεάζουν. Πράγμα που προϋποθέτει, σωστή αρχιτεκτονική διάρθρωση στο κείμενο και ευγλωττία στη χρήση της γλώσσας..."

«Απόσπασμα από ομιλία του συγγραφέα σε λογοτεχνική εκδήλωση» 

«ΚΡΟΥΣΤΑΛΑΓΜΑΤΑ»

Διηγήματα του Ευθυμίου Ταλάντη 

Ο Ευθύμιος Ταλάντης γεννιέται και μεγαλώνει στην 'Αμφισσα. Εμφανίζεται στα γράμματα αρχικά με την καταγραφή της τοπικής ιστορίας και τη λαογραφία.

Εκδίδει βιβλία με ιστορικά και λαογραφικά θέματα τοπικού ενδιαφέροντος. Ασχολείται με την αφηγηματική πεζογραφία και ιδιαίτερα με το διήγημα.

Τελευταία πτυχή της πνευματικής του δραστηριότητας είναι τα «Κρουσταλάγματα» τίτλος του νέου του βιβλίου, το οποίο περιέχει 21 μικρά αυτοτελή διηγήματα, τα περισσότερα των οποίων έχουν βραβευτεί σε πανελλήνιους διαγωνισμούς λογοτεχνικών ενώσεων.

Είναι, τα κρουσταλάγματα, αποφθέγματα της ώριμης σκέψης του, των απόψεων και των ιδεών του προσαρμοσμένα στην πολιτιστική ταυτότητα του χώρου και των ανθρώπων της περιοχής.

Με το πλούσιο ταλέντο του ο συγγραφέας, την ιδιαίτερη απλότητα και σαφήνεια του λόγου του δε δυσκολεύεται να εκφράσει τις απόψεις του, να μεταφέρει ιστορίες και βιώματα καθημερινών ανθρώπων μιας κοινωνίας, της κοινωνίας που ζει.

Τολμά και δοκιμάζει όλα τα είδη του διηγήματος χωρίς να ειδικεύεται σε ένα και καταγράφει προσωπικές εμπειρίες, βιωματικές, της δικής του καθημερινότητας, με μεγάλη ευχέρεια και παρατηρητικότητα, χωρίς να βασανίζεται για σύνθεση και πλοκή.

Ιστορίες καθημερινές με στοιχεία πραγματικά απλώνονται στις σελίδες του, φωτογραφίζουν και απαθανατίζουν την παραμικρή λεπτομέρεια του χώρου και των προσώπων, τονίζοντας ιδιαίτερα το ηθικό στοιχείο μέσα από τους ήρωές του.

Είναι διηγήματα-ιστορίες που τα περισσότερα αναβιώνουν μια ξεχασμένη εποχή για τους σημερινούς ανθρώπους, μια εποχή άγνωστη για τη νέα γενιά, όπου η ζωή είναι ασταμάτητος αγώνας επιβίωσης.

«Ο μετανάστης» καταγράφει μια εποχή στις αρχές του αιώνα, μια ιδιαίτερη περίοδο μετανάστευσης του Ελληνισμού και περιγράφει τον αγώνα και την προσπάθεια των Ελλήνων μεταναστών να κατακτήσουν τον κόσμο, να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους και να γυρίσουν στην Πατρίδα, έχοντας στο πλάι τους για σύντροφο μια Ελληνίδα. 

Το «μπουρίνι» αλλάζει χρόνο, τόπο και ήρωα. Βρισκόμαστε στο σήμερα και ήρωας είναι ο ίδιος ο συγγραφέας, ο οποίος καταγράφει φυσικά φαινόμενα και γεγονότα πραγματικά.

Στη «στάση» συνεχίζουμε να είμαστε στο σήμερα, στο τώρα, με τον ίδιο ήρωα, το συγγραφέα, που αναστατώνεται από αναμνήσεις του χθες. Μνήμες ζωηρεύουν και επιστρέφουν στα όνειρα και στις ανησυχίες του τότε επαρχιώτη φοιτητή.

Στην «ηρωίδα» καταγράφονται εικόνες καθημερινές, απλές, μιας βασανισμένης ψυχής, μιας γυναίκας της βιοπάλης, εικόνες δικές μας, που τις παγώνει ο επερχόμενος θάνατος και τις προβάλλουν, τις ζωντανεύουν τα συναισθήματα του συγγραφέα.

Το «έρεβος της ευζωίας» αλλάζει χώρο. Ο συγγραφέας βρίσκεται στην Αθήνα, στο κέντρο της πολιτιστικής πρωτεύουσας, μας περιγράφει τα όνειρα και τις φιλοδοξίες του και την περιπλάνησή του μέσα σε ένα χώρο απάνθρωπο, γεμάτο εικόνες ανέχειας και επαιτείας.

Δεν παραλείπει να τονίζει με το επιμύθιο την ανθρώπινη δυστυχία και την ψευδαίσθηση της ευημερίας.

«Στα θολά νερά σε δύσβατα χωράφια» οι ήρωές του καθώς και ο συγγραφέας μας πλανεύουν και μας πληγώνουν. Οι ζωντανοί διάλογοι, οι λεπτομερείς περιγραφές καταγράφουν το χώρο, τον κόσμο των φυλακών και τις ιδέες των φυλακισμένων.

Χείμαρρος τα προσωπικά συναισθήματα και τα συμπεράσματά του: να σκύψουμε πάνω στον πόνο, την εγκατάλειψη, στην περιθωριοποίηση και να φυτέψουμε την ελπίδα,

να χτίσουμε σκάλα να ανέβει ο συνάνθρωπός μας απ' το ανήλιαγο υπόγειο των ναρκωτικών και της εξάρτησης.

Η ευαισθησία του για τα ζώα φαίνεται στη «Γονική φροντίδα» και η «θυσία» προβάλλει τους ήρωες του Μακεδονικού αγώνα, τις ιστορικές γνώσεις του συγγραφέα και την αγάπη του για την Ελλάδα. Οι ήρωες του Μακεδονικού Αγώνα κατατάσσονται στο πάνθεο των Αθανάτων και η θυσία τους γίνεται ελπίδα για συνέχιση του αγώνα στο βωμό της Ελευθερίας.

Μικρά και μεγάλα συμβάντα περνούν στο πεζούλι της τοπικής ιστορίας της Μακεδονίας και γίνονται σελίδες ιστορίας του Ελληνισμού.

«Οι άνθρωποι του πνεύματος» είναι τα πρότυπα του Ταλάντη, που τον βοηθούν να υπηρετήσει σωστά στο χώρο του πνεύματος και της πολιτιστικής κουλτούρας του τόπου του.

Είναι ο Γεώργιος Βακράκης, δάσκαλος, και ο Δημήτριος Σανιδάς-που δυστυχώς έφυγε από τη ζωή πρόσφατα- απόστρατος αξιωματικός Αεροπορίας, άνθρωποι γεμάτοι ζωή, γνώσεις,

ζυμωμένοι με τον τόπο τους και την Παράδοση, δεμένοι με τις μνήμες του παρελθόντος, που «τραγουδούν» και καταγράφουν με την πένα τους εικόνες μακρινές της περιοχής της Δωρίδας.

Στα «Καλλιστεία», ο συγγραφέας παρουσιάζει χαρακτήρα υπερβατό, εμπλέκονται φανταστικά πρόσωπα και ξένες ιδέες. Ο στόχος του είναι να φανερώσει την «αδυναμία» του άνδρα μπροστά στα προσόντα των γυναικών και να τονίσει τη δύναμη της ωριμότητας του αντρικού μυαλού.  

«Στην Πολιτεία των νεκρών» γυρίζουμε πάλι στο παρελθόν, στα χρόνια του Εμφυλίου, στα Ταμπάκικα των Σαλώνων. 'Ανθρωποι του μόχθου, πατριώτες φανατικοί, πέτρινη καθημερινότητα, με μια «ανάσα». Με έναν πρωταγωνιστή φιλήσυχο και αδιάφορο για τις πολιτικές ανακατωσούρες που μαζεύει «σαμά».

Εικόνες της ζωής των Σαλώνων που ολοκληρώνουν τον πίνακα με την καταγραφή της σκωπτικής πλευράς κάποιων γεγονότων.

Η έντονη αγάπη στο παρελθόν, στα παλιά χρόνια, φαίνεται έκδηλη στο «αγνό ελαιόλαδο».

Αγάπη και νοσταλγία για την απλή καθημερινότητα και την ασχολία των Σαλωνιτών με τις ελιές και το λάδι.

«Οι εκλογές» είναι καταγραφή μιας ξέχωρης πολιτικής εποχής, που ο κόσμος ψηφίζει τον δικό του πολιτικό, για να του ζητήσει αργότερα το ρουσφέτι του.

Η νοοτροπία των πολιτικών αρχηγών και των βουλευτών με τους κομματαρχαίους, που μαζεύουνε και ταΐζουνε τους ψηφοφόρους μετά τις ομιλίες. Εικόνες με κάλπες και σφαιρίδια, που διαφέρουν σε κάποια σημεία από τις σημερινές, ωστόσο δείχνουν τη νοοτροπία λαού και πολιτικών να παραμένει ίδια....

«Στου Μαλάμου το καρτέρι» καταγράφονται διηγήσεις ανθρώπου της υπαίθρου, που ξεδιπλώνει με απλότητα και σοφία γεγονότα και ιστορίες καθημερινές της περιοχής του.

Γραφικός ο τύπος του «Χαραλάμ'ς απ' τ'ς Κολοβάτες» που διακονεύει, το 1968, στις γειτονιές και τα σοκάκια της 'Αμφισσας περιστοιχισμένος από πιτσιρικάδες.

Τονίζεται ιδιαίτερα η έννοια της φιλοξενίας, της ανθρώπινης ανιδιοτελούς προσφοράς και της συμπαράστασης σε κατατρεγμένους από τους γονείς του συγγραφέα, παραδείγματα φωτεινά, στιγμές μοναδικής ανθρωπιάς.

Στο «ψάρεμα του αγριόχοιρου» καταγράφονται ιστορίες κυνηγιού στην περιοχή της Βουνιχώρας, συναντήσεις  με κυνηγούς στο καφενείο «Η συνάντηση των κυνηγών», περιπέτειες με αγριογούρουνα πληγωμένα και σκυλιά, εικόνες των ανθρώπων που διψάνε για περιπέτεια και δράση.

Στο «Δικαστήριο» και στο «γιατρό» θίγονται και καυτηριάζονται από το συγγραφέα κοινωνικά προβλήματα στην πόλη των Σαλώνων και στην ύπαιθρο- πινελιές ανθρωπίνων σχέσεων- ενώ τέλος στον «Πράντζαλο» περιγράφεται ένας χαρακτηριστικός τύπος γυναικά και ανέμελου βοσκού σ' ένα χωριό της Γκιώνας και τα κατορθώματά του.

Όλα αυτά τα θέματα και οι ήρωες του χθες και του σήμερα, φωτογραφίζονται και καταγράφουν την Παράδοση τη Λαογραφία και την πολιτιστική κληρονομιά του χώρου.

Γενικά στο βιβλίο του ο Ταλάντης με λόγο καθαρό και αψεγάδιαστο κινείται με τόλμη και αφηγηματικό τρόπο σε πολλά θέματα χωρίς να προδίδει το μυθοπλαστικό λόγο που ρέει αβίαστα ούτε την αλήθεια των γεγονότων. Οι ήρωές του είναι ο ίδιος ή πρόσωπα από το Σαλωνίτικο χώρο, έχουν ευπρεπές ήθος και αντιπροσωπεύουν μια φθίνουσα κουλτούρα. Ταυτίζεται και βιώνει μαζί τους το ήθος και την αγωνιστικότητα, τη χαρά και τις πίκρες μιας ζωής που η αυτοτέλεια της ύπαρξης και της επιβίωσης αποτελεί αναγκαιότητα διαχρονική και τρόπο ζωής.

Ρομαντικός αφηγητής χρησιμοποιεί τη φωτογραφική του γραφίδα με σεβασμό και απλότητα για να παρουσιάσει στιγμές και δρώμενα της αρμονίας της φύσης.

Η γλώσσα και το ύφος του περιέχουν στοιχεία λαογράφου και διηγηματογράφου.

Το λεξιλόγιο του πλούσιο, οι λέξεις καλοβαλμένες, το νόημα μεστό. Έχει δομή και συνδέει σφικτά γεγονότα, καταστάσεις, εποχές.

Σε κάποια πονήματα «συλλαμβάνεται» ο συγγραφέας να προσπαθεί να ξεφύγει από την αστικοποιημένη καταπιεστική πραγματικότητα.

Ελάχιστες φορές γίνεται κριτής των ηθικών, κοινωνικών και ατομικών παρεκλίσεων των ηρώων του και όπου το επιχειρεί προσεγγίζει την πραγματικότητα με ύφος και ήθος που χαρακτηρίζουν τον άνδρα.

Δείχνει σεβασμό στους ανθρώπους και θεωρεί τιμή τη φιλία κάποιων «πνευματικών» ανθρώπων, τους οποίους συναναστρέφεται.

Γίνεται αναμεταδότης της ζωής των ανθρώπων με τον ξεχωριστό δικό του τρόπο, με γλαφυρή απόδοση και παραθέτει την πραγματικότητα, την αλήθεια για τα καλά και τα κακά.

Η ομορφιά της αλήθειας αυτής, που πηγάζει μέσα από τα αφηγηματικά του ψυχογραφήματα, χωρίς φτιασιδώματα και υπερβάσεις, τονίζει ιδιαίτερα τους ήρωες.

Δεν περιορίζεται ο Ταλάντης να είναι μόνο αφηγητής αλλά γίνεται και εκφραστής των δικών του κοινωνικών απόψεων, γίνεται μέρος του κοινωνικού προβλήματος, το οποίο είναι δημιούργημα του πολιτισμού μας.

Η λυρική γραφή του, γεμάτη αμεσότητα και αισθητική, η απλότητα και ταπεινότητα των σκέψεών του, αναδεικνύουν το πλούσιο ταλέντο του.

Ξεφυλλίζοντας τις σελίδες και διαβάζοντας τις μικρές αυτές πραγματείες γινόμαστε ομοτράπεζοι με τους ήρωες του συγγραφέα αλλά και με τον ίδιο.

Στοχαζόμαστε τη διαδρομή των ηρώων στο χρόνο και στον τόπο και τον ακολουθούμε αβίαστα, όπου μας πάει. 

Με το βιβλίο του Ταλάντη γευόμαστε ένα ταξίδι εποχών και θεμάτων. Παίρνουμε τον παλμό της ζωής των Αθηνών, της ?μφισσας, των Σαλώνων, της υπαίθρου, αφουγκραζόμαστε τις λέξεις του, τις κάνουμε εικόνες και με τα χρώματα των εικόνων αυτών κρατάμε τα μηνύματα του συγγραφέα.

Βασιλεία Γιασιράνη- Κυρίτση

Φιλόλογος -Συγγραφέας

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Ο Μετανάστης (Βραβευμένο)                                                   7

Το Μπουρίνι (Βραβευμένο)                                                      27

Στη στάση (Βραβευμένο)                                                          43

Ηρωΐδα της ζωής                                                                    53

Στο έρεβος της ευζωΐας                                                           63

Θολά νερά σε δύσβατα χωράφια (Βραβευμένο)                         77

Στην αρμονία της φύσης                                                          93

Γονική φροντίδα                                                                     105

Η θυσία. Μακεδονικός Αγώνας 1904-1908                               119

Με τους ανθρώπους του πνεύματος                                          141

Τα καλλιστεία                                                                         147

Στην πολιτεία των νεκρών                                                       161

Το αγνό ελαιόλαδο                                                                 171

Κελευστής στο Πολεμικό Ναυτικό                                           181

Οι Εκλογές                                                                             193

Στου Μαλάμου το καρτέρι                                                      203

Ο τρελός και η λογική του παραλόγου                                     215

Το ψάρεμα του αγριόχοιρου                                                   227

Το Δικαστήριο                                                                       237

Ο γιατρός                                                                               245

Ο Πράτζαλος                                                                         255